Begroting 2019

Burger en bestuur

Verder

Subdoelstelling

Verder

Aanpak ondermijnende criminaliteit
Sommige vormen van overlast of criminaliteit zijn erg zichtbaar. Dat is bijvoorbeeld zo bij woninginbraken, fietsendiefstal, hondenpoepoverlast en jeugdoverlast. Andere vormen van criminaliteit zijn veel minder zichtbaar maar hebben wel een grote impact op mensen omdat ze bestaande structuren in de samenleving aantasten. Een voorbeeld daarvan is drugshandel, mensenhandel en witwassen. De hiervoor gehanteerde term is ook wel ondermijnende criminaliteit. Velsen wil ondermijning tegengaan. Daarvoor doet de gemeente al veel (zie bij regulier beleid) .Maar daarnaast wil Velsen in 2019 extra aandacht geven aan:

  • de ambtelijke en bestuurlijke integriteit;
  • bewustwording over dit fenomeen bij inwoners en ondernemers van Velsen;
  • weerbaar maken van inwoners, ondernemers en gemeentebestuur tegen invloeden van ondermijning

Bommenkaart: duurder dan gedacht
Regelmatig worden er in Velsen nog Niet Gesprongen Explosieven (NGE) uit de Tweede Wereldoorlog aangetroffen. Als er bijvoorbeeld bij bouwprojecten wordt gegraven in de grond vindt eerst onderzoek plaats naar NGE. Dat gebeurt bij ieder project opnieuw: resultaten van eerder onderzoek worden niet bewaard en in kaart gebracht. Dat kan efficiënter.

De gemeenteraad heeft daarom al in 2017 geld beschikbaar gesteld om de risico’s voor Velsen in kaart te  brengen. Dit is een zogeheten bodembelastingskaart NGE (bommenkaart). Na verkennende gesprekken met marktpartijen die het onderzoek kunnen uitvoeren blijkt dat veel meer geld nodig is. Velsen is één van de zwaarst getroffen gebieden in Nederland en daarmee wordt het goed in kaart brengen ingewikkelder en belangrijker.
Overigens krijgt Velsen van het Rijk na realisatie van het beleid (nu nog) 70% van de kosten terug. Het is onduidelijk of deze regeling blijft bestaan

Reguliere activiteiten

Nieuw Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid
De 34 gemeenten in Noord-Holland, het Openbaar Ministerie en de nationale politie in de politie-eenheid Noord-Holland stellen elke vier jaar een Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid (IMV) op. Daarin staan  gezamenlijke doelstellingen voor de aanpak van veiligheidsknelpunten in Noord-Holland. Alle gemeenteraden krijgen het nieuwe IMV in 2018 ter goedkeuring voorgelegd. Dat plan gaat in vanaf 2019 en loopt tot en met 2022.

Nieuw Veiligheidsplan Velsen: kort, krachtig en flexibel
Velsen heeft ook een lokaal veiligheidsplan. Tot nu toe maakte de gemeente elke vier jaar een veiligheidsplan met prioriteiten. Vanaf 2019 wordt dat jaarlijks een kort, krachtig en flexibel plan. Dat sluit aan bij de tijdsgeest: de ontwikkelingen in de maatschappij volgen elkaar snel op. Dat is ook te zien in het veiligheidsdomein. Zwaartepunten in het beleid kunnen lokaal jaarlijks verschillen. Dat betekent ook dat de gemeente een actueel beeld van veiligheidsproblemen moet hebben.

Handhaving openbare orde, hoe doet een burgemeester dat?
De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde. Bij voorkeur voorkomt hij verstoring van de openbare orde. Maar bij een grote dreiging kan een burgemeester maatregelen nemen om die orde te herstellen. Hij kan bijvoorbeeld een tijdelijk huisverbod opleggen aan een pleger van huiselijk geweld, iemand die een gevaar is voor zichzelf of voor een ander laten opnemen of een gebiedsverbod opleggen. Ook de burgemeester van Velsen maakt gebruik van deze instrumenten. Zo heeft hij in 2017 in totaal 9 tijdelijk huisverboden opgelegd, 16 lasten tot inbewaringstelling en 2 gebiedsverboden bij evenementen.

Overleg over openbare orde en tegengaan van overlast, openbare ordeproblemen en criminaliteit
Samen met de officier van justitie heeft de burgemeester het gezag over de politie. Daarom heeft de burgemeester geregeld overleg met de officier en de politie over de inzet en het optreden van de politie. Dat is wettelijk bepaald. Dit overleg heet de gezagsdriehoek.  Soms hebben deze overleggen een bepaald onderwerp. Zo is er in Velsen regulier driehoeksoverleg over ondermijnende criminaliteit in de haven (samen met de Koninklijke Marechaussee) en over voetbalwedstrijden van Telstar (samen met Telstar). Ook is er overleg tussen de drie genoemde partijen op regionaal niveau: in de IJmond en in de politie-eenheid Noord-Holland.

Een nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening (APV)
In de APV staan gemeentelijke regels om de gemeente veilig, netjes en schoon te houden. Velsen is bezig om de APV bij te werken. Regels die niet in gebruik zijn gaan eruit, onduidelijke regels worden aangepast en er komen nieuwe regels bij als dat nodig is. Inwoners van Velsen, ondernemers en samenwerkingspartijen hebben hier over mee kunnen denken. De verwachting is dat de nieuwe APV in 2019 ingaat na akkoord van de gemeenteraad.

Aanpak agressieve honden in de maak
In de afgelopen jaren hebben zich met regelmaat ernstige bijtincidenten voorgedaan in Nederland. Om dat terug te dringen neemt de overheid een aantal maatregelen. Zo moet iedere gemeente een meldpunt voor bijtincidenten organiseren. Deze plannen worden nu op landelijk niveau uitgewerkt. Bij de aanpassing van de APV neemt Velsen deze ontwikkelingen mee.

Aanpak woonoverlast komt in de APV
Sinds 1 juli 2017 is de Wet aanpak woonoverlast ingegaan. Op basis van deze wet kan de burgemeester een gedragsaanwijzing opleggen bij ernstige woonoverlast. Zo'n gedragsaanwijzing kan bijvoorbeeld inhouden dat een persoon geen geluidsoverlast meer mag veroorzaken in een woning. Of dat bezoekers niet bij deze persoon thuis mogen langskomen.
Het is een ingrijpende maatregel. Een burgemeester kan alleen van deze bevoegdheid gebruikmaken als de overlast ernstig is, de overlast herhaaldelijk heeft plaatsgevonden en als andere maatregelen niet hebben gewerkt.
Velsen neemt een voorstel over deze maatregel op in de nieuwe APV en in bijbehorend beleid. Daarna kan ook hier gebruik gemaakt worden van een gedragsaanwijzing.

Melden van verdachte situaties: doen!  
Velsen stimuleert inwoners om bij de politie verdachte situaties te melden. Zo werken politie, woningcorporaties en gemeente sinds 2014 samen in het project Horen, zien en melden. Doel hiervan is dat meer mensen willen melden en aangifte willen doen. Dat gebeurt door informatie over woninginbraken in de gemeente op Facebook te zetten (ca. 5.900 volgers) met de vraag om melding te doen als iemand iets verdachts gezien heeft. Daarnaast geeft het project tijdens bijeenkomsten tips over het melden van verdachte situaties.
Ook stimuleert Velsen dat inwoners uitkijken naar een persoon of een voertuig in de buurt – als iemand vermist wordt of er is een auto gestolen. Velsen financiert Burgernet met een jaarlijkse bijdrage. Deelnemers ontvangen een SMS-bericht met informatie als er net een strafbaar feit is gepleegd of als een persoon vermist is.

Motie Project Safe Streets
In 2018 heeft de gemeenteraad een motie aangenomen over het project Safe Streets. Dat is een project waarin maatregelen worden genomen tegen veiligheidsproblemen van vrouwen en meisjes in de openbare ruimte. De gemeenteraad wil dat het college van burgemeester en wethouders een intentieverklaring tekent om met het project mee te doen en de uitvoering verder uitwerkt. Het college informeert de gemeenteraad daar in de loop van 2018 over. Het is op dit moment nog niet duidelijk of en welke financiële middelen hier vanaf 2019 voor nodig zijn.

Vuurwerkshows
De burgemeester doet onderzoek naar het organiseren van vuurwerkshows. Dat heeft hij met de gemeenteraad afgesproken. De burgemeester informeert de gemeenteraad in 2018 over de resultaten van zijn onderzoek naar de effecten van vuurwerkshows en andere mogelijke maatregelen om de veiligheid tijdens de jaarwisseling te vergroten. Het is nog niet duidelijk hoeveel geld dit gaat kosten.

Crisisbeheersing ondergebracht bij de VRK
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de organisatie van hulp bij rampen en crises. De gemeenten in Kennemerland hebben deze taken bij de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK) ondergebracht. De Wet Veiligheidsrisico’s zegt dat Velsen hier aan moet meedoen en meebetalen – samen met de andere gemeenten in Kennemerland. .
Iedere veiligheidsregio heeft documenten waarin staat hoe zij omgaat met crises. Voor Velsen is van belang dat er voor Tata Steel en het Noordzeekanaalgebied een eigen rampbestrijdingsplan bestaat. Daarnaast kan de gemeenteraad een zienswijze indienen op een aantal beleidsplannen. In 2018 zijn dat bijvoorbeeld een nieuw Regionaal Risicoprofiel, het Regionaal Beleidsplan Crisisbeheersing en het Crisisplan.  

Gemeentelijke organisatie bij crises en incidenten
Bij de organisatie van hulp bij rampen en crises bij de VRK zijn de politie, de brandweer, de geneeskundige diensten en de gemeente betrokken. Vaak (meestal) doen zich incidenten in een gemeente voor waar geen multidisciplinaire crisisorganisatie voor nodig is, maar die wel effect hebben op de openbare orde en veiligheid in de gemeente. Daarom is er ook nog een lokale incidentenorganisatie. Deze organisatie is vastgelegd in het Lokaal incidentenprotocol Velsen.

Veilig Noordzeekanaal: veel ogen kijken mee
Velsen neemt deel aan overleggen over de veiligheid op en om het Noordzeekanaal. Dat doet Velsen  samen met de andere Noordzeekanaalgemeenten, de politie, Havenbedrijf Amsterdam, Rijkswaterstaat, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied en de veiligheidsregio’s Kennemerland, Zaanstreek Waterland en Amsterdam Amstelland. Dit is een netwerkorganisatie die meedenkt over de openbare orde en veiligheid en nautische, fysieke en milieuveiligheid. Deze organisatie draagt bij aan een goede coördinatie van de werkzaamheden die de verschillende organisaties (vanuit hun eigen bevoegdheden) hebben als het gaat om de veiligheid op en om het Noordzeekanaal.

Havenveiligheid geregeld in verordening
De burgemeester van een havengemeente heeft een aantal wettelijke taken op gebied van veiligheid in de haven. Denk aan het toezicht op naleving van wetgeving of certificering van bedrijven die internationaal scheepvaart ontvangen en afhandelen (de International Ship and Port facility Security Code). In plannen staat hoe de gemeente hiermee omgaat. Zo heeft de gemeenteraad van Velsen in 2012 de Regionale Havenverordening vastgesteld waarin bevoegdheden en procedures staan uitgewerkt over havenveiligheid in het Noordzeekanaalgebied. Deze verordening geldt nog steeds.

Aanpak ondermijnende criminaliteit
De gemeente houdt zich op een aantal manieren bezig om ondermijnende criminaliteit te voorkomen. Ondermijning betekent dat de onderwereld zich in het geheim in de ‘bovenwereld’ heeft genesteld. Hieronder volgen een aantal voorbeelden:

  • Bij vergunningsaanvragen voor bijvoorbeeld een nieuwe horecagelegenheid of grote bouwactiviteiten vindt een toets plaats om te voorkomen dat vergunningen worden gebruikt voor criminele activiteiten. Die toets heet de BIBOB-toets. De regels daarover staan in het Bibobbeleid gemeente Velsen. Momenteel kijkt Velsen samen met Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest  of  het Bibobbeleid en eventueel de uitvoering daarvan gezamenlijk vorm kan krijgen.
  • Een hennepkwekerij of een harddrugslaboratorium : als de politie dit in een pand aantreft kan de burgemeester dat pand sluiten. Dat is in 2018 bijvoorbeeld gebeurd in de Staalstraat in Velsen-Noord.  
  • De gemeente coördineert acties om de haven van IJmuiden schoon en veilig te houden. Dit gebeurt samen met politie, de Belastingdienst, de Koninklijke Marechaussee, het Openbaar Ministerie en de Omgevingsdienst IJmond. Ook is er nauw contact met het Regionaal Informatie en Expertisecentrum Noord-Holland (RIEC N-H). Deze organisatie ondersteunt overheidspartijen bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit.
  • De gemeente bespreekt ook buiten het havengebied situaties waarbij sprake is (of zou kunnen zijn) van ondermijnende criminaliteit met andere overheidspartijen. Dat gebeurt onder de vlag van een convenant dat al deze partijen met het RIEC N-H hebben afgesloten. Samen bepalen de partijen welke acties moeten plaatsvinden.  

Diversiteit is belangrijk
De gemeente vindt het belangrijk dat de mensen in Velsen goed met elkaar omgaan. Dat gebeurt niet altijd. Door verschillen tussen mensen is er wel eens sprake van bijvoorbeeld discriminatie over leeftijd, inkomen, opleiding, afkomst, handicap of seksuele voorkeur.  Velsen stelt zich daarom als doel om respect voor de verschillen tussen mensen te vergroten en waar nodig inwoners weerbaar te maken tegen de gevolgen van discriminatie.

Discriminatie: iedereen moet makkelijk kunnen melden
Elke burger moet toegang hebben tot een antidiscriminatiebureau om discriminatie te voorkomen en te bestrijden; dat is wettelijk vastgelegd. In Velsen is dat het Bureau Discriminatiezaken Kennemerland. Deze onafhankelijke organisatie werkt aan de bevordering van een tolerante samenleving en bestrijding van ongelijke behandeling. Het bureau regisseert en behandelt klachten, geeft voorlichting, doet onderzoek, maakt beleid en adviseert op het gebied van discriminatie.
In 2017 zijn 19 meldingen binnengekomen bij het BDK. Maar bekend is dat veel meer mensen een vorm van discriminatie ervaren. Daarom wil Velsen graag bevorderen dat inwoners discriminatie willen melden. Bureau Discriminatiezaken organiseert bijeenkomsten en geeft voorlichting over gelijke behandeling.  Daarnaast ondersteunt Velsen initiatieven uit de samenleving die vrijheid benadrukken of discriminatie willen tegengaan, zoals bijvoorbeeld de regenboogloper op Plein 1945.

Polarisatie: preventie en hulp om tweedeling in de maatschappij tegen te gaan

De verwachting is dat de verschillen tussen mensen de komende jaren alleen maar gaan toenemen. Daardoor kan een tweedeling ontstaan in de maatschappij. De gemeente probeert die tegen te gaan, onder andere door:
- kwetsbare mensen te helpen of sociale overlast tegen te gaan.
- aandacht voor preventie en de kracht van diversiteit in de samenleving via samenwerking met onder meer maatschappelijke organisaties in het sociaal domein, het onderwijs en in de sport.

Radicalisering in verschillende vormen
Radicalisering is een extreme vorm van polarisatie. De vorm van radicalisering waar momenteel de meeste zorgen om zijn is islamradicalisme. Daarnaast vragen ook het rechtsradicalisme, linksextremisme en dierenrechtenactivisme aandacht. Bij meldingen van één van deze vormen van radicalisering overlegt Velsen met partijen zoals de politie en openbaar ministerie welke activiteiten kunnen worden uitgevoerd.